Vandaag weer eens een berichtje. Ik weet het, de blogs verschijnen mondjesmaat maar niettemin jullie blijven toch op de hoogte van hoe het hier reilt en zeilt.
Mijn balkon met de prachtige bloeiende planten ziet er na al de regen enigszins verpieterd uit, het beloofde kiekje blijft daarom achterwege.
Een paar weken geleden heb ik een weekje op het prachtige Texel doorgebracht. Mijn dochter en schoonzoon hebben een chalet op het eiland staan en waren zo lief mij uit te nodigen voor een weekje Texel. Nu hoef ik nooit lang na te denken over zo’n uitnodiging, want Texel is het einde voor mij. Ik ben er al vaak geweest en als we de boot afrijden, voelt het zo vertrouwd alsof ik er iedere week kom. Ik hoef maar om mij heen te kijken en de bekende beelden verschijnen weer: grazende schapen, een oude boerenschuur, uitgestrekte weilanden.
Het was voor het eerst dat ik het nieuwe tweedehandse chalet zag. Voorheen hadden ze een krakkemikkige caravan, en zie nu geheel anders: een chalet met alles erop en eraan, zelfs een slaapkamer voor mij. Te gek, met een douche en een heerlijke leefhoek, ik stond echt perplex hoe luxe zo’n gebeuren is. Hier hield ik het wel een weekje uit.
Het weer was prachtig, bijna de hele week liet de zon zich op gezette tijden zien. Hoewel er ook een regendag om de hoek kwam kijken; dat, opdat wij niet zouden vergeten dat we in ons eigen landje vakantie vierden.
We haalden de tuinstoelen uit het schuurtje en alles werd aangesleept om het gezellig te maken. Er werd koffie gezet en even later zaten we prinsheerlijk te genieten met het riante gevoel dat de hele week nog voor ons lag.
Pippa de hond is altijd uitzinnig blij als ze op Texel is. Ze ging innig tevreden bij ons in het gras liggen, dromend van lange wandelingen zonder halsband en rennen door het bos.
Aan de lange wandelingen heb ik mij niet gewaagd, die heb ik overgelaten aan de jeugd. Er waren genoeg andere dingen te doen. En lezen kun je altijd en overal, zeker tegenwoordig met een smartphone op zak.
Op de voorlaatste dag, het was een miezerige weertje, gingen we naar het Juttersmuseum.
Als ik over jutten hoor, gaat er iets in mij borrelen van vroeger. Wie kent niet het bekende boek: Sil de strandjutter?
Als kind hoorde je verhalen van flessen die aanspoelden op het strand met een geschreven boodschap van een schipbreukeling. Van mensen die dagen ronddobberden op stukken scheepshout en nog net op tijd werden gered. Ik fantaseerde erover, ik zag het als kind allemaal voor mij. Ja dus, het Juttersmuseum wilde ik wel bezoeken.
VVV Texel Strandjutten: een eeuwenoude traditie.
Jutten is op het strand zoeken naar aangespoelde spullen.
Vroeger waren de scheepsladingen niet stevig verankerd en schepen verloren in een storm de macht over de zee. Er spoelden soms waardevolle spullen aan.
Tegenwoordig zijn de scheepsladingen stevig verankerd en spoelt er nog maar zelden iets moois aan.
Door de coronamaatregelen ging het er allemaal wat ingewikkeld aan toe in het museum. Er mocht maar een beperkt aantal mensen tegelijk binnen, maar daar kijkt inmiddels niemand meer van op. We waren vroeg en konden meteen doorlopen.
De route begon buiten. En dat was genoeg om meteen in de sfeer te komen. Er lagen grote scheepswrakken, schepen die de storm niet hadden doorstaan.
Hoe zou het met de bemanning zijn afgelopen? Kon er hulp worden geboden vanaf de kust?
Als ik door een museum loop, wat voor museum ook, rijzen er vragen in mij omhoog waarop ik geen antwoord krijg omdat veel verborgen blijft in de tijd. Ik word daar altijd heel nieuwsgierig van.
Binnen lagen flessen, de flessen waar ik als kind zo over fantaseerde, hier lagen ze in levende lijve. We kwamen ook schoenen tegen, in allerlei maten. Schoenen van schipbreukelingen, aangespoeld op het strand en door een jutter gevonden.
Ook een gebreide pop als stille getuige, wat is het verhaal erachter?
Ze vertoonden een film waarin een oude strandjutter zijn verhaal vertelde.
Jutten was eigenlijk stropen, het moest wel stiekem gebeuren.
Als het weerbericht storm voorspelde, werd bij een jutter de juttersgeest vaardig en wakker.
Zodra de storm was gaan liggen, stapte de jutter op zijn fiets om het strand te verkennen. Wat lag er op het strand? Hoe sneller en hoe eerder je op het strand was hoe groter de buit. Een echter jutter ging daarom zo snel mogelijk na de storm naar het strand, vol verwachting wat hij tegen zou komen.
Het strandjutten was, juist omdat het niet mocht, een spannende sensatie. Het was een spel dat handig moest worden gespeeld, want het was echt verboden.
De verteller zag het allemaal weer gebeuren en zat helemaal in zijn verhaal. Hij genoot zichtbaar weer van de spanning van toen, en hoe hij de politie te slim af was geweest.
Helaas heeft de nieuwe tijd ook voor strandjutters veel veranderd. De lading van schepen wordt nu veel beter en sterker verankerd zodat bij een zware storm de lading niet overboord gaat. Alles zit in containers. Het strandjutten is praktisch verdwenen. Het is meer geschiedenis geworden.
Maar zolang de jutters hun verhalen blijven vertellen met inleving en passie blijft ook dit stukje folklore wel in leven, want op folklore moeten we zuinig zijn. Onze geschiedenis blijft erdoor bewaard.
Toen we naar huis reden kletterde de regen tegen nog steeds tegen de voorruit.
Het was een welbestede ochtend en ik had genoeg stof verzameld om dit blogje te schrijven.
Terwijl ik het schrijf, geniet ik nog na van het heerlijke weekje Texel.
Laten we in deze tijd, die door de coronamaatregelen en alles wat het teweeg brengt een triest gevoel in ons kan oproepen, daarom vullen met onze verhalen.
Laten we elkaar vooral niet vergeten, ondersteunen en aandacht geven waar het nodig is.