Die troost was ik ontgroeid

Hoeveel nachtjes nog?
Verjaardagen zijn hoogtepunten in een kinderleven, de meeste mensen hebben er dan ook mooie herinneringen aan. En zullen net als ik weet hebben van het blijde, afwachtende gevoel, het tellen van de nachtjes vóór de verjaardag.
Ik denk er met een bepaald verlangen en met een gevoel van heimwee aan terug, want dat kinderlijke, verwachtingsvolle, spannende gevoel uit mijn kinderjaren – ach, dat ben ik  verloren, kwijtgeraakt.
Het wakker worden met dat speciale gevoel: vandaag ben ik jarig en straks word ik door iedereen gefeliciteerd en wat zal ik krijgen? Dat is er niet meer en komt nooit meer terug.

De verjaardagen werden eenvoudig gevierd. De cadeautjes die we kregen waren meestal praktisch. Maar dat deed de pret niet kreuken. Wat was ik trots op mijn nieuwe outfit die ik straks ook nog eens naar school aan mocht. Vandaag hoefde ik geen kleren van mijn oudere zus aan, maar mocht ik mijn  spiksplinternieuwe kleren aan, speciaal voor mij gemaakt of gekocht!

Trakteren op school
En dan straks op school het rondgaan in de klassen, en let wel, allemaal  in mijn nieuwe outfit!
Hoewel, met dat rondgaan, wie vroeg ik dan mee? Want alle vriendinnetjes wilden wel mee. Tja, soms was het leven, zelfs op je verjaardag, ingewikkeld.

Uit school liepen de vriendinnetjes mee naar huis om mijn verjaardag te vieren.
Om te beginnen speelden we  gezellige spelletjes aan tafel terwijl er lekkernijen werden neergezet, en later speelden we tikkertje en wegkruipertje op het erf.
Na het spelen kwam dan als specialiteit het terugkerende pannenkoekenfeest!
Echter, die pannenkoeken luidden ook de slotfase in van het feestgedruis, want daarna was het tijd om naar huis te gaan.
Maar gelukkig was het feest nog niet voorbij, want als iedereen naar huis was dan mocht ik nog een poosje opblijven, de dag kon niet stuk.
Maar arme, want tijdens het opblijven ontstond ook het trieste inzicht, het droevige gevoel dat het nu bijna voorbij was en morgen alles weer gewoon was. Dat ik morgen nog een beetje jarig was, die troost was ik ontgroeid.

Later, toen we ouder werden, verplaatsten de verjaardagen zich meer naar de avonden, wat ook iets speciaals had. Dan speelden we spelletjes zoals: Negen heit de klok.
Mijn moeder was ruimhartig in het aantal kinderen dat we mochten vragen. Het was niet snel te veel.

Zolang je leeft ben je ieder jaar jarig.
Als ik erop terugkijk veranderde er veel in de loop van de jaren. We trouwden, kregen gezinnen, maar verjaardagen bleven belangrijk. Iedereen deed altijd zijn/haar best om te komen – ook al was toen het leven ook al druk. Maar voor een een verjaardag was er altijd tijd!

Toen Frans en ik trouwden waren we ineens met twee hele grote families. Dat was een drukke boel. En al vonden we het heel gezellig, het kostte ook hoofdbrekens, want wat gingen we in huis halen?
Een verjaardag vieren was best prijzig met zo’n grote familie, terwijl we allemaal ook jonge gezinnen hadden. De lonen waren niet te vergelijken met nu. Bovendien kochten wij al heel vroeg al een flatje. Al ging het kopen van sas en bloed, we deden het. Een verjaardag was dan ook echt een aanslag op onze portemonnee.
Dat was niet alleen bij ons zo. Soms begreep je dat er ook bij anderen gerekend moest worden als je een half gebakje bij de koffie kreeg. Hoewel de meesten mensen zelf bakten.
De dag vóór mijn verjaardag stond ik met een rood hoofd in de keuken, want ik had het hartstikke druk met bakken. Ovenplaten vol met appelcakes stonden klaar voor morgen.  En er werd heerlijk van gesmuld. Er zullen altijd nog wel vrouwen zijn die aan het bakken slaan voor een verjaardag. En, laten we de mannen niet vergeten want die kunnen het ook als de besten.

Wat op iedere verjaardag vooral klaar moest staan waren de glazen gevuld met sigaren en sigaretten. In die tijd werd er nog volop gerookt. Als de verjaardag ten einde liep hing in de kamer een waar rookgordijn. En bij vertrek waren je kleren doordrongen van de rooklucht. Wie wist toen van longkanker of  COPD? In ieder geval werd er niet over gerept.

Als later op de avond het glaasje werd geserveerd (weliswaar met beperkte keus) kwam ook steevast de schaal met nootjes op tafel. De nootjes werden geserveerd in een speciale schaal met vakjes en bijgevuld als de bodem zichtbaar was.

Gescheiden kamers
De meeste huizen hadden één kamer.
Het kwam weinig voor, maar ik heb als kind nog meegemaakt dat mannen en vrouwen op verjaardagen in gescheiden kamers zaten. Hoewel wij ook twee woonkamers hadden kende ik dat bij mij thuis niet en ik vond het maar raar. Al kropen ook bij ons de mannen en vrouwen graag bij elkaar
Wel popelde ik om een kijkje te nemen in die mannenkamer. Wat werd daar besproken?  Was dat misschien heel belangrijk? Want waarom zaten mannen en vrouwen apart? Gingen de gesprekken over “mannenonderwerpen” waar vrouwen toch geen verstand van hadden, zoals politiek en zaken doen?
Helaas blijft het bij gissen. Ik zal zal het nooit weten want ik durfde niet naar de kamer van het mannengezelschap te gaan om poolshoogte nemen.
Misschien was het gegeven een overblijfsel uit vroeger tijden, tenslotte zaten in mijn jeugd de mannen en de vrouwen in de kerk ook gescheiden. Maar er kwamen andere tijden waar veel over te schrijven valt.

De tijd ging verder en de welvaart nam voor veel mensen met grote sprongen toe. Verjaardagen waren al lang niet meer een aanslag op je portemonnee.
Maar helaas gold dat toen lang niet voor iedereen, en helaas is dat ook nu nog zo.
Het is een teken aan de wand, en treurig dat er in onze tijd ouders zijn die te weinig verdienen om  hun kinderen een fijne verjaardag te geven. En het kopen van een cadeautje problemen geeft.
Het erge is dat deze pijnlijke constatering niets ten goede verandert, en dat frustreert mij niet weinig!

Toen wij allemaal zo’n beetje waren gepensioneerd werden verjaardagen echte familiedagen. Om 10 uur in de ochtend kwam de hele familie binnendruppelen, we waren blij en vrolijk om elkaar weer te zien. De ochtenden werden gevuld met het ophalen van verhalen en anekdotes uit vroeger jaren. Het waren lange ochtenden waarbij vaak soep werd geserveerd. Tenslotte was het toch echt voorbij en stapte iedereen voldaan en tevreden in zijn/haar auto om naar huis te gaan,

’s Avonds kwamen de kinderen en werd het feest nog eens dunnetjes voortgezet, en genoten we alweer met volle teugen.

De jaren verstreken en langzaamaan ontstonden er grote veranderingen. De familie werd kleiner omdat dierbaren heengingen. Dat is de trieste keerzijde van een grote familie, en zeker als je de jongste bent zoals ik.

Nu ben ik oud, al voelt dat lang niet altijd zo!
Als ik om mij heen kijk zie ik bij alle ouderen dezelfde tendens. De verjaardagen worden stiller en in steeds kleinere kring gevierd. Ouderen zien op tegen de drukte. Ze zijn tevreden als hun kinderen er zijn samen met de mensen die hen het meest na staan.
En eigenlijk is het een prachtig gegeven, en een wijsheid van het leven, dat alles zich voegt naar de omstandigheden.

In algemene zin worden bij veel jonge mensen verjaardagen uitbundig en groots gevierd.
Vooral het verschil met de kinderverjaardagen van vroeger is verbazingwekkend.
De cadeaus rijzen soms de pan uit en kinderverjaardagen lijken soms op happenings.

Maar aan de andere kant zijn er ook jongeren die hun verjaardag juist in kleine kring en summier vieren. En ook hiervoor geldt: er is voor elck wat wils!

Gratis lid worden van mijn blog? Dat kan.
Als je rechts boven je naam invult rolt ieder nieuw blogbericht in je postvak.

Dit bericht heeft 14 reacties

  1. Lisa van Dijk

    Beste mevrouw Mee op de Wind,

    Elke keer vind ik het heel boeiend om uw blog te lezen, en zo veel is herkenbaar.
    De sigaretten in een glaasje herinner ik me, maar ik heb nu ook de ervaring van het steeds kleiner worden van de familie. En daarmee verlies van de vanzelfsprekendendheid bij een grote groep te horen. Dat brengt met zich mee dat actief nieuwe contacten aanknopen extra fijn is.
    Hartelijk dank voor uw blog en ik hoop nog veel van u te lezen!

    Met vriendelijke groet,

    Lisa van Dijk

    1. Mee op de wind

      Dag Lisa, met Maaike wat fijn dat je reageert. Fijn omdat ik juist zat te denken dat ik het altijd weer een sprong vind om mijn blog te plaatsten met alle twijfels die ik er dan bij heb.
      Ja, de wereld wordt kleiner hé bij het ouder worden. Gelukkig zijn er veel mogelijkheden om contacten te leggen, tenminste hier op Amstelveen is dat zo. En in de meeste plaatsen is dat zo, we zijn niet alleen oud. Er zijn tegenwoordig heel veel ouderen. Ik hoop dat alle ouderen hun weg vinden voor nieuwe contacten, want het is waar dat dit heel fijn en nuttig is. Hopelijk blijft de inspiratie stromen voor nieuwe verhalen. Hartelijk dank voor je reactie. Met groet van Maaike

  2. Elly

    Ja, leuk. Sommige dingen heel herkenbaar, met name het glaasje met sigaretten.
    En bij ons: je begon met thee (koffie kwam pas na een uur of 11. Daartussen de meeste mannen (ooms) een oude jenever, met een schepje suiker) en de dames meestal een glaasje advocaat met slagroom. Er werden ook veel “moppen” verteld.
    Ik heb het nu over verjaardagen toen ik nog thuis bij mijn ouders woonde.
    Later werd dat anders. Eerder koffie, en de drankjes werden pils en wijn en “cola tic”. Af en toe een dansje. (We hadden inmiddels een “platenwisselaar”. Dat was nieuw. Je stapelde tien van die grote platen op elkaar. En je had de hele avond muziek).
    Maar ook hier gebeurde hetzelfde. Stukken rustiger. Vroeger woonden we allemaal in Amsterdam. Dat veranderde natuurlijk.
    Alhoewel: een wat rustige verjaardag heeft ook best charme. Als je maar niet TE oud wordt, zodat er niemand van de oude garde meer KAN komen. En dan maar hopen dat de jonge garde nog wel WIL komen. Alsjeblieft lieverds, laat ons niet alleen.

    Dag. ‍♀️

    1. Mee op de wind

      Ha Elly, Ja heel herkenbaar ook wat je allemaal schrijft. Al geeft iedere familie wel een eigen invulling aan het vieren.
      Maar ook jij kent de veranderingen die in de loop der jaren ontstaan. De mensen wonen niet allemaal meer op dezelfde plaats. En reizen wordt wat ingewikkelder als je ouder wordt.
      En zo wordt het stiller om ons heen. En inderdaad dan maar hopen dat mensen die er nog zijn op bezoek komen zoals de kinderen, als je die gekregen hebt. Of lieve nichten en neven die nog jon zijn. Weer bedankt Elly voor je aanvulling. Liefs, Maaike

  3. Cis

    Leuk Maaike zoals jij je de verjaardagen van vroeger herinnert en dat speciale opwindende gevoel als je jarig was. Dat laatste kan ik zo terughalen, een tintelend
    blij gevoel. Ja onze generatie krimpt , helaas. Ik zou ze. allemaal nog graag eens terug zien.
    Weer met plezier je blog gelezen..
    Groetjes Cis.

    1. Mee op de wind

      Ja Cis dat gevoel kunnen we ons nog herinneren hé. mooie herinneringen kun je ook koesteren zo gaan ze niet verloren.
      En bij het ouder worden leven we met gemis en met onze gedachten gaan vaak naar vroeger .Gelukkig zijn er mensen om ons heen, mwet groetjes van Maaike waar we het mee kunnen delen.
      Ik schrijf er over en dat voelt fijn als mensen het dan graag lezen is er het contact met lezers en voeden we elkaar.
      Dank Cis met een groet, Maaike

  4. Lida Take-Netten

    Dag Maaike, ik heb weer met veel plezier je blog gelezen. Ook bij ons thuis vierden wij zo de verjaardagen. Heel herkenbaar allemaal. 11 augustus ga ik naar Canada voor 2 weekjes naar mijn zusje Ina (zij is vernoemd naar oma Netten. En het zusje dat vroeger maanden bij tante Marie en ome Nol gelogeerd heeft, omdat het op de woonboot te vochtig was. Als je ooit in Drenthe komt, ben je zeker welkom n Vledder.
    Dankjewel voor het mooie verhaal en de herinneringen.

    1. Mee op de wind

      Ha Lida, ja zo vierden wij onze verjaardagen hé en daar was niets mis mee.
      Wat fijn dat je naar je zusje Ina gaat. En leuk die verbondenheid met mijn schoonmoeder. Heerlijk om elkaar dan weer terug zie. Is het lang geleden dat jullie elkaar voor het laatst zagen. Wie weet sta ik onverwacht voor je deur. Hoewel het reizen en auto rijden wel minder wordt hoor. Vroeger deed ik veel op een dg en tegenwoordig hou ik het graag rustig: het nieuwe genieten zogezegd.
      Ik wens je een behouden reis met een fijn verblijf bij je zus, Take
      Mijn dank en groet , van Maaike

      1. Lida Take-Netten

        Goedemiddag Maaike,
        Jan en Ina komen geregeld naar Nederland en komen dan altijd een weekje bij ons logeren. Maar door Corona hebben we elkaar 2 jaar niet gezien in het echie…. Maar we facetimen geregeld.
        In 1975 zijn wij als gezin daar geweest. Dus heel lang geleden.
        Onze zoon Richard wordt in augustus ook alweer 53 jaar.
        Onze kleinkinderen zijn 26, 24 en 21 jaar. Ik mag niet klagen, ik ben heel blij en tevreden. De kleinkids studeren alle 3 nog en zijn binnenkort klaar met hun studie. Ondanks de oorlog in Oekranie blijven we optimistisch te ver de toekomst.
        Groetjes, Lida

        1. Mee op de wind

          Ha Lida,
          Fijn dat je zo blij bent met je gezin en je familie en dat je ervan kunt geniet.
          Dat zal een blij weerzin worden Lida de volgende keer als ze bij je komen logeren. Al woont je familie ver weg dan zien jullie elkaar best veel, begrijp ik.
          Dat is toch wel een leuk punt, ver van elkaar wonen dat op bezoek kunt zoals je schrijft.
          Ja en onze kinderen worden inderdaad ouder en dat laat ons zien dat bij ons ook de jaartjes gaan tellen. Op de achtergrond is ook nog de oorlog in Oekraïne wat een vreselijk gebeuren is. Hopelijk vinden de leiders een oplossing en gaan ze in overleg met elkaar.
          De zon schijnt vandaag, laten we daar dankbaar van genieten en met alles wat we verder nog hebben!
          Dank Lida en groetjes
          Maaike

  5. Aafke Klopman

    Vroeger bij ons thuis werden verjaardagen altijd met veel mensen gevierd. Helaas is dat nu niet meer zo. Mijn ouders zijn niet meer onder ons. De hele familie van mijn vaders kant laat niets meer van zich horen. Verleden jaar stuurde ik aan verschillende familieleden zelfgemaakte verjaarskaarten. Er kwam geen enkel antwoord op, ook niet met Kerstmis. Misschien omdat ze dingen van mij op Facebook lezen, waaruit ze constateren dat ik hun type niet ben. Er komen slechts een paar mensen op mijn verjaardag. Die koester ik natuurlijk ook, maar het geeft mij toch een wat verdrietig gevoel. Wel krijg ik een heel aantal kaarten van een paar groepen op Facebook. Wij sturen elkaar verjaarskaarten. Die familieleden van mijn vaders kant stuur ik met ingang van dit jaar ook geen kaarten meer. Zonde van mijn postzegels!
    Een achternicht van mijn moeder waardeert mijn kaarten wel en stuurde mij een leuke, heel grote verjaarskaart.

    1. Mee op de wind

      Wat jammer Aafke dat het zo veranderde in je familie, wat een nare ervaring. Soms zijn het van die kleinigheden waardoor mensen elkaar niet meer zien. En ook vervelend dat je moet gissen waar het door komt. meestal begrijpen mensen elkaar dan verkeerd. Hoop voor je dat het toch weer goed komt hoor.
      O, maar wel leuk dat jullie elkaar kaarten sturen want dat wordt niet meer veel gedaan. Ik heb een vriendin die is ook altijd inde weer met kaarten en dat heeft mij geholpen het weer meer te doen.
      Dat wat je hebt koesteren vind ik wijs, Aafke. En zelf kaarten maken en versturen zal je een heel tevreden gevoel geven.
      Fijn dat je reageert en wat ik van je tegen kom op facebook is heel leuk en creatief. Ga lekker door!
      Groetjes van Maaike

  6. Kundert Bakker

    Van harte gefeliciteerd met uw verjaardag tante Maaike! En heel herkenbaar wat uw schreef.

    1. Mee op de wind

      Goedemorgen Kundert,
      Ja ik kan begrijpen dat je veel herkent want die verjaardagen van vroeger bij jullie als je ouders jarig waren werden precies zo gevierd.
      Jullie grote gezin en wij als familie wat was dat gezellig hé. Nu restte ons nog de mooie herinneringen en laten we die koesteren.
      Is heel leuk om iets van mij neef te horen! Mijn grote dank voor je reactie.
      Tante Maaike

Laat een reactie achter