Dit is eens maar nooit weer

Lieve lezers, na lange tijd weer een berichtje van mij.
Heb even een rustpauze ingelast maar vanaf vandaag hoop ik van tijd tot tijd weer iets op mijn blog te plaatsen.
Dat iets kan over van alles en nog wat gaan. Vandaag, op oudejaarsdag, gaat het over oliebollen bakken.
Ik schreef het eerste gedeelte van dit blogje vorig jaar, op 21 november 2021. Vandaag volgt de rest en ook de publicatie.

In dit tijdsbestek verval ik gewoonlijk, en zeker in coronatijd, in mijmeren en terugkijken naar vroeger.
Nu de jaarwisseling nadert herinner ik mij weer dat mijn moeder op oudejaarsdag altijd oliebollen bakte.

Oudejaarsdag

Het voelt vandaag net zoals het vorige jaar, het is weer even druk als toen. Er moet nog van alles gedaan worden eer we, na de kerkdienst, in een grote kring bij elkaar zullen zitten. Alles spitst zich toe op vanavond.
Vroeg in de middag zet moeder alle ingrediënten voor het bakken van de oliebollen op de keukentafel. Straks gaat ze aan de slag.
Ik wacht, zittend op een keukenstoel, het oliebollenbakkengebeuren af. Leuk dat er weer oliebollen worden gebakken en dat het vanavond weer oudejaarsavond is. Maar oliebollen bakken gaat niet vanzelf – dat weet ik ook nog van vorig jaar.
Opeens zet moeder een volle bak met appels op tafel, vlak voor mijn neus.
“Hier” zegt ze,” nu je hier zit kun je mooi helpen met appels schillen voor de oliebollen, daar ben je nu groot genoeg voor”. De appels, groot en een beetje rood, kijken mij aan.
“Ik schil wel even mee want het zijn er wel wat veel” zegt moeder.
Ik kijk hoe snel de appels door moeders handen rollen, en hoe lang de schil wel wordt. Als ik het ook probeer lukt het mij niet, de appel is veel te groot voor mijn kleine handen.
“Wacht, ik snijd de appel wel even door midden dan kun je hem beter vasthouden. Goudrenetten zijn groot, maar het lekkerst voor oliebollen,” zegt moeder.
Nu  gaat het schillen veel beter, maar zo snel als moeder? Nee dat moet ik nog leren, en mijn schil breekt ook iedere keer nog af, maar soms lukt het een klein beetje.

De appels worden in kleine stukjes gesneden. Er blijven ook appels heel, met een boor wordt er een rondje in de appels gemaakt .
Ik vind appelflappen lekkerder dan oliebollen. Maar er worden veel minder appelflappen gebakken dan oliebollen, dat is echt wel jammer want ze zijn in een mum van tijd allemaal op.

In een grote emmer, die eerst nog een keer extra geboend is, maakt moeder het beslag aan. Ze doet er naast de stukjes appel ook nog stukjes sukade en krenten door.
Als het helemaal klaar is legt moeder een schone grote doek over de emmer.
“Ziezo, en nu hopen dat het beslag goed gaat rijzen. En je weet het hé, niet stiekem onder de theedoek kijken.” Moeder kijkt mij aan.
Ja, ik weet het nog van vorig jaar. Ik was zo nieuwsgierig wat er in de emmer gebeurde dat ik het niet kon laten stiekem even onder de doek te gluren. En precies toen kwam moeder de keuken binnenlopen.
“Wat doe je nu,” riep ze.  “Niet doen, niet doen, leg snel de doek er over.” Gelukkig gebeurde het zo snel dat er niets met het beslag aan de hand was. Maar vandaag blijf ik weg bij de emmer.

Als het meel gerezen is slaat moeder aan het bakken. Ze giet olie in een grote pan en zet hem op het gas.
Ik kijk verwonderd toe hoe het beslag van de lepel in de pen rolt, een aantal wentelingen maakt en tenslotte de vorm van een oliebol aanneemt. Hoe meer beslag van de lepel rolt hoe groter de oliebol wordt.
Het wordt warm in de keuken, moeders gezicht ziet er rood van. Ze let goed op wat er in de pan gebeurt. Af en toe strijkt zij met een zakdoek het zweet van haar voorhoofd.

Op de schaal wordt de voorraad steeds groter en hoger. Op de andere schaal komen de appelflappen te liggen. Ik kijk naar de appelflappen. Ze zijn warm het lekkerst maar ik moet wachten tot vanavond. En dat is het gelukkig al gauw.

Jaren later.

We zijn nog maar kort getrouwd en wonen aan de Gebroken Meeldijk.
Half december zegt Gijs: “Ik ga van het jaar oliebollen bakken.”
Wat krijgen we nu?  Gaat hij echt oliebollen bakken? Het moet gezegd, koffie zetten en een eitje koken gaat hem handig af, en als kookhulp is hij ook geslaagd, maar daarmee houdt het toch echt op. Nee een keukenprinses is hij bepaalt niet.
Maar veel mannen blijken oliebollen te bakken, dus waarom mijn Gijs niet?
“Mijn moeder kon heerlijke oliebollen bakken,” zegt hij, “en dit jaar ga ik het ook doen.”

Op 30 december stapt Gijs ’s middags op zijn fiets om inkopen te doen voor de oliebollen.
Maar eerst heeft hij zijn moeder gebeld om te vragen wat hij in huis moet halen. Alles staat zwart op wit, de notities heeft hij in zijn zak. Het gaat helemaal voor elkaar komen.
Als hij terug is zet hij de papieren zak met goudrenetten op tafel en zegt: “Dat was kantje boord zeg, het waren de laatsten, maar gelukkig precies genoeg”.
Het karwei wordt aangevangen, geheel en al naar de richtlijnen en adviezen van schoonmama. Ik heb er geen omkijken naar, ben slechts benieuwd naar de afloop. Bovendien ben ik een leek in oliebollen bakken.
Leuk dat Gijs het oppakt!

En jawel – het vertrouwde, bekende proces uit mijn kinderjaren herhaalt zich.
Als Gijs zover is dat hij alle ingrediënten door het meel heeft gemengd, haal ik een theedoek uit de kast.  Vakkundig en trots drapeert Gijs de theedoek over de emmer. Een poosje geduld nog, dat is alles.
Als ook de pan met olie op het gasstel klaarstaat zou Gijs het liefst van start gaan, maar hij kent de instructies.

Als het grote moment gekomen is knoopt Gijs mijn schort voor en neemt het bakken een aanvang.
Als een volleerde oliebollenbakker laat hij het beslag van zijn lepel in de pan rollen. Hoopvol staren we samen in de pan wat er gebeurt. Het beslag rolt van de lepel in de hete olie zoals het hoort, maar het beslag spat als een zeepbel uit elkaar in dunne sliertjes en minuscule balletjes.  Verbouwereerd zien we het aan. De sliertjes rollen en tollen vrolijk en onbekommerd door de hete olie, onwetend van onze teleurstelling. Gijs probeert nog een lepel beslag, kijkt weer vol hoop in de pan, maar helaas.
Als na verloop van tijd de sliertjes gaar en bruinig zijn vist Gijs ze gedesillusioneerd met een schuimspaan uit de olie. De mooi porseleinen schaal die klaar staat voor de oliebollen blijft leeg. De schuimspaan wordt geleegd op een bord.

Gijs kennend laat hij het er niet bij zitten, weet ik. Hij belt wederom zijn moeder, het wordt een lang gesprek, want ook schoonmoeder is zeer teleurgesteld. Ze had het zo goed en omstandig uitgelegd, wat jammer nou.
Monter komt Gijs van de telefoon, wacht maar even het komt helemaal goed. Hij weet nu precies waar het aan ligt.
Het beslag is te dun, volgens zijn moeder is dit de oorzaak, er moet wat meel bij. Er is meel genoeg voorhanden, en een koud kunstje dus om het beslag wat dikker te maken.

En nu maar wachten op de goede afloop. Helaas, het wordt er niet beter op. Wat Gijs ook uit de pan vist, het zijn geen oliebollen.
Van de zo gewenste appelflappen komt op deze manier ook niets terecht, denk ik. De mooie schalen blijven leeg.

Maar dit is nog niet het einde van het verhaal. Hoe het gebeurde blijft onbekend, maar ineens valt de emmer met beslag op de vloer. 
Ik kijk met afgrijzen hoe het logge beslag zich een weg baant over mijn Heugaveld tegels.
Ik weet even niet wat ik moet doen. Dan zet  ik de emmer, waar niet veel meer inzit, rechtop. Ik pak een lepel uit de lade, schuif het beslag op de lepel en deponeer het in de emmer. 
Arme Gijs, hij kijkt stilzwijgend, ontgoocheld, naar de ontstane chaos.
In de deuropening van de keuken kijkt Laura met grote schrikogen naar wat er gebeurt.  Ze snapt dat ze het beste maar niets kan zeggen.

Resoluut peuter ik een Heugaveld tegel van de vloer, want opeens weet ik de oplossing, Heugaveld tegels kunnen prima tegen water. Ik houd de tegel onder de kraan en laat het water er in een straaltje over heen lopen. Het beslag sijpelt met het kraanwater mee van de mat.  De tegel ziet er weer uit zoals voorheen, niets meer aan de hand! De andere tegels volgen.

En zo stort het hele oliebollenbakgebeuren als een kaartenhuis inéén.

Maar niet getreurd, want 31 december zitten we met ons vieren heerlijk aan de oliebollen. Gijs is diezelfde middag nog op de fiets gestapt om oliebollen te kopen.

Het is nooit meer iets geworden met de oliebollenbakkerij van Gijs. Hij gaf er na deze ene keer de brui aan, het was welletjes zo, vond hij.

En verder wens ik iedereen een goed en vredig, gezond Nieuw Jaar.

 

 

 

Dit bericht heeft 17 reacties

  1. Gerlien

    Lieve Maaike,
    Wat ontzettend fijn om weer iets te lezen! Heb me menig keer afgevraagd hoe het met je zou zijn. Wat schrijven betr. zit het helemaal snor, je hebt de draad zo weer opgepakt. Hoop dat je, tot nu, Corona bent ontlopen en intussen hopelijk gevaccineerd incl. boosterprik. Ik wens je een gezellige oudejaarsavond en een heel Gelukkig en Gezond 2022 met zo nu en dan een berichtje in m’n mailbox 😉
    Groetjes van Gerlien

    1. Mee op de wind

      Lieve Gerlien, ik vind het even fijn om weer iets van jou te horen.
      Met jou/jullie ook alles goed? Ben blij dat ik weer met nieuwe moed en elan het schrijven heb opgepakt.
      Nee, heb gelukkig nog geen Corona gehad. En inderdaad ook de boosterprik gekregen, hopelijk wordt het dit jaar beter met de epidemie
      Ook jullie een goede jaarwisseling en alle goede wensen voor 2022 .
      Hopelijk tot een volgende keer Gerlien.
      Groetjes van Maaike

  2. Mee op de wind

    Ja, de meeste ouderen vinden het leuk verhalen over vroeger te horen.
    En oudejaarsdag leent er zich bijzonder goed voor toch?
    Gezellig Elly om ook hier iets van je te horen
    Jullie ook een Gelukkig Nieuwjaar gewenst!
    Groetjes, Maaike

  3. Nelly van Voorthuijsen -Boon

    Wat fijn Maaike dat je er weer bent, ik maakte me stiekem ongerust,zou het nog wel goed gaan met Maaike?Ik wens je een gelukkig Nieuw jaar toe ,met allen die je lief zijn. Nelly van Voorthuijsen.

    1. Mee op de wind

      Dag Nelly, ja ik b en er weer. Fijn om elkaar hier weer te ontmoeten/te schrijven.
      En het gaat goed met mij Nelly. Met jou hopelijk ook?
      Hoop je nog meer te ontmoeten.
      En jij ook nog een gelukkig Nieuw Jaar met je dierbaren
      Groetjes, Maaike

  4. Nelleke

    Wat een mooi verhaal. In Spanje eten ze die slierten als lekkernij met poedersuiker het hele jaar door.

    1. Mee op de wind

      Ha Nelleke, Hadden we dan maar in Spanje gewoond Zouden de oliebollen niet mislukt zijn!
      Leuk dat je er weer bent. Groetjes Maaike

  5. Anoniem

    Heel leuk verhaal, Maaike. Je overtreft jezelf. Het zal voor velen herkenbaar zijn.

    Niet zozeer voor mij, want mijn moeder was ook niet zo bak-graag, en we kenden een aardige mevrouw die dat voor ons deed. De oudejaarsavond was spelletjes-avond. Hartstikke leuk altijd.

    Ga maar lekker door met je verhalen. Dag. X Elly

    1. Mee op de wind

      dankjewel Elly, dat was fijn dat er toen ook al aardige mensen waren. En zo hadden jullie dus toch oliebollen met oud jaar.
      Ja spelletjesavond was ook een gewoonte met oudjaar. Monopoly bijvoorbeeld.

      Groet, Elly
      Maaike

  6. Tineke Dieks

    Wat leuk dat je er weer bent. En wel met een heel mooi verhaal. Oliebollen bakken, zoals je het herinnert uit je jeugd en later in het begin van jullie huwelijk. Twee verhalen, zo verschillend en tegelijkertijd zo herkenbaar.
    Wat sneu voor Gijs, dat hij zo zijn best deed en wilde laten zien dat hij ook oliebollen kon bakken net zoals vele andere mannen en vaders. Mijn moeder maakte het beslag altijd klaar en dan…… ja dan pakte vader de bakkerij op zich. De gekste “gedrochten” oliebollen kwamen tevoorschijn, vader had er wel een mooie verzonnen naam voor . Het lijkt wel………..een of ander beest met poten of zoiets.
    Nu vader al vele jaren niet meer leeft zijn zijn oliebollen nog elk jaar onderwerp van gesprek. Groet, Tineke.

  7. Mee op de wind

    Ha Tineke,

    Ja is altijd leuk vroeger en nu he. Twee werelden die elkaar raken maar toch heel veel verschillen.
    Gijs heeft zover ik weet er niet om getreurd dat de bakkerij mislukt was, misschien voelde hij zich er juist wel niet meer door verplicht, zou zo maar kunnen.
    fijn om je weer hier te zien Tineke, en dankjewel voor je reactie!
    Groet van Maaike

  8. Wilma

    Ook hier fijn weer om wat van je te horen.
    Ben geen oliebollen Bakker.
    Live groet,
    Wilma

    1. Mee op de wind

      Ha Wilma,leuk om je hier weer te ontmoeten. Een mens hoeft niet alles te kunnen en ook niet leuk te vinden, toch?
      Ben trouwens ook geen oliebollenbakker hoor, toch eet ik ze ieder jaar. Maar een echte liefhebber? Nee, op oudejaarsavond als ik mijn best doe kom ik tot twee.
      Het is hier warm voor de tijd van het jaar. Bij jullie ook?

      Groetjes van Maaike

      1. Wilma

        Nee het is koud hier. Min 24 en met de wind min 34.
        Volgende week iets boven nul.

        1. Mee op de wind

          Brr, wat koud! Hopen dan maar op volgende week Wilma.
          Vergeet niet je warmste jas aan te trekken.
          Groet, Maaike

  9. Maaike

    Lieve tante Maaike,
    Wat ontzettend leuk om weer een log te lezen! En zo beeldvormend alsaf ik oma zo voor me zie met het oliebollen beslag! Ook bij ons is het bereiden van beslag verleden tijd. Wij kopen het beslag van de bakker kant en klaar. Het rijzen moet thuis gebeuren zoals vroeger;) we houden deze traditie erin voor de kinderen. Belangrijk voor later! Tenslotte moeten er toch zulke herinneringen zijn om op te halen! We hopen voor u een gezond 2022. Zonder veel beperkingen. Laten we vooral kijken wat we overhouden in plaats van wat we missen.
    Hartelijke groeten
    Maaike

    1. Mee op de wind

      Ha lieve Maaike,
      Je regeert nog op mijn vorige blog, wat leuk. Je hebt gelijk hoor, geef ze maar het goede voorbeeld en laat de oliebollentraditie maar voortleven.
      Ik vind het zo Hollands dat oliebollen bakken.
      Wat fijn om iets van je te horen Maaike, en ook jullie een voorspoedig en gezond 2022 gewenst!
      Met mij gaat alles gelukkig goed en inderdaad kijken naar wat we aan moois hebben brengt vreugde.

      Dank Maaike en groetjes van je
      tante Maaike

Laat een reactie achter