“Ik hoor van iedereen dat puzzelen goed is voor je brein”

Touwtje  springen of  hinkelen is er niet meer bij. En even proberen sla ik ook maar over.

Maar er is iets anders wat veel kinderen graag doen – en ook steeds meer ouderen gaan doen – en dat is puzzelen. Ik doe het inmiddels ook, en met veel plezier.

Kilian, mijn achterkleinzoon van vier, puzzelt dat de stukken er vanaf vliegen. Hij begon er al mee voordat hij kon lopen. En ik verbaas mij iedere keer weer als ik zie hoe hij er van geniet. Kilian maakt snel vorderingen, want het aantal puzzelstukjes dat hij legt groeit onder zijn handen. Ik weet natuurlijk niet of hij  doorgroeit tot een fervente puzzelaar,  maar nu geniet hij er met volle teugen van, en dat is nu precies de bedoeling.

Er werd vroeger in ons gezin niet veel gepuzzeld en we hadden maar weinig puzzels. Waardoor het bij ons weinig aandacht kreeg weet ik ook niet. Misschien vond mijn moeder het zinloos om iets dat klaar was uit elkaar te halen om opnieuw te gaan doen. Zou best eens kunnen, want vroeger moest alles wat je deed vooral nut hebben.  Zomaar iets voor je plezier doen was toch eigenlijk zonde van de tijd. Evenals niets doen en luieren ook niet aan de orde waren, althans niet bij ons.

Er werden wel boeken verslonden, op zondag werd er gelezen, want de zondag was een rustdag. De dikke stapels boeken die binnen werden gesleept waren in een mum van tijd gelezen. Maar puzzelen? Nee.

Later, als kleuterjuf kwam ik eigenlijk pas echt het puzzelen tegen. En zag ik dat er kinderen waren die, bij werkjes naar eigen keuze, bijna altijd wilde puzzelen.

Er lijkt mij een psychologische verklaring voor te zijn welke kinderen naar puzzels grijpen, maar helaas levert googelen niets op. Waarschijnlijk nog geen onderzoek naar gedaan. Ga erover nadenken en verder zoeken.

Ruimtelijk inzicht

Wel las ik op internet iets over puzzelen dat voor ouders en grootouders vast leuk is om te weten.
“Door puzzelen vergroot een kind zijn/haar ruimtelijk inzicht. Ruimtelijke oriëntatie is één van de basiselementen voor het leren lezen, rekenen en schrijven. Je kunt dus eigenlijk niet vroeg genoeg beginnen met het aanbieden van puzzels. Begin met een simpele puzzel en maak het stapje voor stapje iets moeilijker. Een kind houdt over het algemeen wel van een uitdaging! Je zult merken dat je kind na verloop van tijd steeds vaker oplossingsgericht gaat denken en zich ook beter kan concentreren.”

Maar al heb ik als kind dus weinig gepuzzeld, ik heb desondanks toch alles geleerd om mij zelfstandig te kunnen redden in het leven. Onze kinderen hebben het meer gedaan dan ik, maar ook niet zo uitbundig als ik op de kleuterschool zag.

Ook al hoorde ik bij het ouder worden enthousiaste verhalen van verwoede puzzelaars heb ik het puzzelen nog lang gelaten voor was het was.

Tot ik kennis maakte met een dame. Een ontmoeting waaruit een vriendschap groeide. Ik begreep al snel dat zij een fervente puzzelaarster was.
Ik heb het nu over het echte puzzelen. Niet over een puzzeltje van 300 of 500 honderd stukjes, want dat is echt peanuts voor een doorgewinterde puzzelaar. Ik heb het over puzzels van 1000 tot 2000 stukjes.

Tja, en toen kon ik er dus niet meer omheen. Want ieder jaar als ik omstreeks de jaarwisseling bij haar binnenstap word ik met een wazige blik begroet.
Op tafel ligt het eerste begin van een immens moeilijke puzzel. Verder staan er verschillende borden met puzzelstukjes uitgestald, gesorteerd op kleur. En boven de tafel hangt een grijs, gebogen hoofd over een puzzel. Het vertelt mij dat het weer zover is: hier wordt het oude jaar uitgeluid!
Tot ik een keer vraag: “mag ik even meepuzzelen?”. “Ja hoor ga rustig je gang,”  was het antwoord. En toen is het  begonnen, toen sloeg de puzzelkoorts over.

Ik krijg nog even een summiere uitleg over de borden met puzzelstukjes en over de kleuren. Daarna begin ik aan de zoektocht.
Na een poosje vind ik een puzzelstukje dat naadloos past. En een gevoel van triomf, alsof ik de Marathon heb gelopen, stroomt door mij heen.

Meteen ga ik verder want om na één gevonden stukje naar huis af te reizen vind ik een te pover resultaat. Nu ik de smaak te pakken heb zal ik eens laten zien wat ik waard ben. Na heel lang zoeken vind ik zowaar nog een stukje, maar daarmee is de koek dan ook helemaal op.

Het is veel te laat geworden, al weet ik niet wie mij dat kwalijk zal nemen.

Een dag later rolt een appje binnen: de puzzel is klaar hoor!

Het lijkt alsof ik het verzin, want een poosje geleden komt een andere vriendin ineens met een puzzel binnenstappen en zegt: “Ja, ik heb maar eens een puzzel gehaald want ik hoor van iedereen dat het zo goed is voor je brein. Het schijnt ook goed te zijn tegen dementie. Misschien heb je ook wel zin, dan doen we het samen?”
Even later zitten twee oude dames, ernstig en vol overgave en zeer geconcentreerd gebogen over een heel eenvoudig puzzeltje. Het gaat nog niet van een leien dakje maar dat hoeft niet want alle begin is moeilijk – en oefening baart kunst!
Echter het ontmoedigt mij in het geheel niet. Ik hoop nog genoeg tijd te krijgen om het te leren.

Gezonde verslaving

En het blijkt dat het wijdverspreide puzzelvirus mijn huis voorgoed is binnengedrongen. Er staat inmiddels een hoge stapel puzzels uitnodigend te wachten om gelegd te worden. Puzzelen is verslavend, maar in dit geval eentje die geen kwaad kan, een gezonde verslaving.
Vandaar dat ik er nu op los puzzel. En iedere nieuwe puzzel wordt een tandje moeilijker.

Het is bovendien geheel in de geest van de hedendaagse zienswijze dat nieuwe dingen aanleren uitstekend is voor ouder wordende hersenen. En wat te denken van de fijne motoriek van je handen, want die gebruik je aanhoudend bij het puzzelen. Uit ondervinding weet ik dat mijn handen en vingers stijf en minder buigzaam worden.
Bij puzzelen gebruik je bovendien beide hersenhelften: de rechter om het plaatje te herkennen en te plaatsen, en de linkerhelft om de vormen logisch te schikken. Al deze goede dingen vinden ook plaats bij kruiswoordpuzzels en cryptogrammen etc.

Ik vind het zelf vooral fijn omdat omdat ik door puzzelen even uit mijn hoofd ben. Dat hoofd dat zo graag  een stroom van gedachten wil aanvoeren.  Als ik puzzel moet mijn denken een stapje achteruit en ben ik gefocust op iets anders. Wat dat betreft heeft puzzelen veel gemeen met mediteren.

En als je last hebt van piekergedachten en je steeds in kringetjes ronddraait is mijn advies: ga lekker een legpuzzel leggen want het is een weldaad voor je brein.

Ik las dat, als je een puzzel tot een goed einde brengt je hersens dan een stofje aanmaken waar je blij van wordt! En wie wil dat nou niet?
Ik koop de puzzels bij kringloopwinkels. Helaas ontbreekt er soms één stukje en dat is heel frusterend en zeer teleurstellend.
Voor een kind is dat een regelrechte ramp. Het voldane, blije gevoel blijft dan uit en dat is ronduit treurig.
De laatse keer zeiden ze in die bepaalde  kringloopwinkel dat ze, in tegenstelling tot andere kringloopwinkels, geen mensen hebben om de stukjes te tellen. Daarom zijn de puzzels daar heel laag geprijsd. Ik begrijp de motivering, maar het kopen wordt er wel minder aantrekkelijk door. Daarom ga ik liever naar kringloopwinkels waar de puzzels worden gecontroleerd.
Inmiddels ben ik er achter dat het in legpuzzelland ook over het merk van de puzzel gaat. En de de besten zijn, is mij verteld, van Jan van Haasteren, want dat zijn kwaliteitspuzzels! Geen twijfel of het stukje past, en heel mooie afbeeldingen.

Tenslotte nog iets leuks. Ik heb een schoonzusje, ouder dan ik, die samen met haar nog oudere zus – als ze kunnen – iedere middag samen puzzelen. En dat doen ze al jaren, ze kunnen er blijkbaar niet genoeg van krijgen. En nu ik weet hoe leuk het is, en wat een triomfantelijk gevoel het geeft, begrijp ik het helemaal. Puzzelen leent zich uitstekend om samen te doen, en hoe gezellig en sociaal  is dit. En Erik Scherder zou heel blij zijn als hij dit hoort.
Helaas wonen zij wat ver om mee te gaan doen. Trouwens, wat hebben zij eigenlijk ook aan zo’n beginnelingetje.

Resumerend durf ik te stellen dat puzzelen voor alle leeftijden goed en heilzaam is.

Dit bericht heeft 14 reacties

  1. Nelleke

    Leuk stuk hoor van die puzzelende dames. Er ligt er weer één klaar, maar met dat mooie weer in de tuin of balkon is ook goed voor het brein en de gezondheid.

    1. Mee op de wind

      Ja, nu maar even wachten met de verzorging van je brein. Want in de zon zitten en vitaminen verwerven is goed voor je lichaam. Dus nu even lekker buiten zitten hoor
      .

  2. Elly

    Wat een leuk jochie, die Kiliman.
    En wat betreft het puzzelen: leuk hoor. En ongetwijfeld goed voor je. Maar niet voor mij. Ik wil iets wat je fantasie prikkelt. Met puzzelen, hoe goed het ook moge zijn, heb je dat niet. Maar hartstikke leuk voor de liefhebbers (waartoe jij nu ook behoort)..je maakt vast veel mensen enthousiast als ze het nog niet zijn. En dan merken ze vanzelf of ze het geduld kunnen opbrengen en het misschien ook heel fijn vinden. Dag Maaike. Puzzel lekker door. Mook blijven schrijven, hoor.

    1. Mee op de wind

      Ik weet het Elly, we hebben het geprobeerd en jij bent afgehaakt. En tja, zo gaat het nu eenmaal in het leven er zijn allemaal verschillend, en dat is nu weer een waarheid als een koe. Er zullen wel meer mensen zijn die er niks in zien. Mijn Frans vond er ook niets aan en vond het dom iets dat klaar was uit elkaar halen, want nut hebben was voor hem nu weer belangrijk. En zo zeggen we alles naast elkaar. Wees gerust, zolang ik er zin in heb en het mogelijk is blijf ik schrijven. Groet, Maaike

  3. Cis

    Een lange puzzel blog met een leuke foto van je achter kleinkind.
    Heerlijk om een fascinerende hobby te hebben waar je blij van wordt.
    Wij puzzelden steevast in de Kerstdagen als iedereen er was. Daarna gingen de puzzels klaar of niet, weer de doos in. Maar het zijn goede herinneringen ondanks de onvoltooide puzzels.
    Zelf vind ik het blij vlagen leuk.soms maanden wel, dan weer maanden niet. Meer iets voor de winter dan in de zomer denk ik
    Nog geen verslaving….
    Groet Cis

    1. Mee op de wind

      Ha Cis, Ja er is veel te vertellen altijd en ik ben gestopt omdat het anders te lang wordt. Ja, lief he mijn achterkleinzoon. En ieder doet en leeft op haar/zijn eigen manier. Jij puzzelt bij vlagen en daar lijkt mij ook niets mis mee. En je hebt gelijk puzzelen is meer geschikt voor de winter. Of op een grote tuintafel kan het ook natuurlijk. In jouw tuin zou dat ook kunnen maar lekker zonnen en genieten van je tuin , is ook prima.
      Liefs Maaike

  4. Lida Take-Netten

    Echt een leuk en leerzaam verhaal. Wij hebben van huisuit veel gepuzzeld. Er lag er altijd een op tafel. Mijn kleinkinderen waren er ook dol op. Met de verhuizing 2 jaar geleden, alles naar de kringloop gebracht. Toch maar weer eens kopen, het geeft veel plezier.
    De schoonzusjes die U bedoelt: zijn dat Truus en Riet?? Ik moest echt graven om de namen te zoeken in mijn geheugen!! Fijn weekend en dank voor het verhaal.

    1. Mee op de wind

      Ha Lida,

      Leuk dat je er weer bent. Ja, gewoon weer een puzzel gaan halen bij de kringloop. Is leuk als de kinderen binnen stappen. Ze kunnen allicht een stukje leggen als het op tafel ligt.
      Jij denkt aan schoonzusjes aan de kant van Frans. En ik begrijp dat je het moeilijk vond om het kloppend te krijgen. Maar hier heb ik het over een schoonzusje aan mijn kant en dat is helemaal onbekend voor je. Die is ouder dan ik. Dus nu ben je helemaal up to date he. Dankjewel voor je reactie en ga maar lekker puzzelen, Groet, Maaike

  5. Lida Take-Netten

    Dankjewel. Fijn weekend.

    1. Mee op de wind

      Ha Lida,dankjewel
      JIj ook een fijn weekeind he
      Met hartelijke groet,
      Maaike

  6. Lucie

    Wat leuk dat je het puzzelen (weer) ontdekt hebt! Ik doe dat ook wel eens maar meer in de winter, ik mag ook graag kruiswoorpuzzels enz maken, zo bij de koffie of onder het eten koken tussendoor even puzzelen. Ook weer leuk als ik er weer een opgelost heb, net als bij de puzzels die jij maakt(alleen zijn die wel meer werk, vooral die van 1000 stukjes of zo) Veel plezier met het puzzelen en hartelijke groet, Lucie

    1. Mee op de wind

      Ha Lucie, Ja als je alleen bent is het fijn om verschillende hobby,s te hebben want er is veel tijd die je alleen doorbrengt.
      Ik heb ook veel aan kruiswoordpuzzel gedaan. En ook cryptogrammen, maar ik heb ontdekt dat het allemaal periodes zijn dat je bwepaalde dingen doet, en dan ineens is het over.
      Dus bij mij is het nu legpuzzelen en ik schrijf ook graag voor mezelf. En zo is er genloeg te doen. Toch spreek ik ook wel ouderen die zich vervelen en niet weten om te gaan met hun vrije tijd. Dat lijkt mij lastig en naar. Soms komt er dan al pratend toch iets langs en dat is dan leuk.
      Ik wens ook jou veel puzzelplezier. Je doet het tijdens het koken schreef je en dat is een goede geste om op te volgen.
      Jij weer dank Lucie en een hartelijke groet van Maaike

  7. Maaike

    Dag tante Maaike
    In onze bibliotheek kan je puzzels lenen. Al voor de allerkleinste. Op de basisschool wordt veel geoefend om te leren puzzelen. Eind groep 2 is het de bedoeling dat er een puzzel gemaakt kan worden van 24 stukjes. Echt u laatste zin klopt: voor alle leeftijden!
    Veel plezier met puzzelen!

    https://www.heutinkvoorthuis.nl/nl/10-dingen-die-je-kind-leert-van-puzzelen/news/353/#:~:text=Om%20een%20puzzel%20op%20een,er%20allemaal%20op%20de%20afbeelding%3F
    Pp

    1. Mee op de wind

      Ha lieve Maaike,

      Wat leuk om weer iets van je te horen.
      Ja het klopt dus dat het voor kinderen zo goed is he. En vooral ook leuk want voor kleuters is spelen eigenlijk leren. Dat wordt wel eens vergeten tegenwoordig en slaat het al vroeg vooral door naar iets presteren. Dat vind ik wel eens jammer. Maar puzzelen is op een leuke manier iets leren.

      Dank voor je inbreng Maaike
      Met lieve groet, tante Maaike

Laat een reactie achter